O dziedzictwie wielkiej wojny w Pleśnej

Opublikowano: czwartek, 12 listopada 2015 - 13:38

W Centrum Kultury i Promocji Gminy Pleśna odbyła się konferencja popularno-naukowa „Ślady wielkiej wojny w krajobrazie Powiatu Tarnowskiego. Legiony - Cmentarze wojenne - dziedzictwo”. Poprzedziła ona uroczystości XVII Zlotu Niepodległościowego w Łowczówku.

W zamyśle organizatorów konferencja zapoczątkuje cykl podobnych spotkań, przygotowywanych rokrocznie. Ich ideą będzie prezentacja najnowszych wyników badań z zakresu dziejów wielkiej wojny i historii kompleksu cmentarzy wojennych w dawnej Galicji.


Podczas konferencji Starosta Tarnowski Roman Łucarz oraz Wicestarosta Tarnowski Zbigniew Karciński uhonorowali Groszami Tarnowskimi Ziemskimi Agnieszkę Partridge oraz prof. dr hab. Andrzeja Chwalbę, w uznaniu ich szczególnych osiągnięć naukowych oraz popularyzacji i promocji tematyki związanej z dziedzictwem I wojny światowej i cmentarzami wojennymi z tego okresu.


Starosta Tarnowski Roman Łucarz podkreślił, iż problematyka dziedzictwa historycznego wielkiej wojny jest bliska mieszkańcom powiatu tarnowskiego. - 111 cmentarzy wojennych z I wojny światowej rozsianych jest na terenie naszego powiatu. To blisko ¼ wszystkich, które powstały na terenie Galicji Zachodniej. Otaczamy je troską, staramy się przekazywać przesłanie, jakie pozostawili ich twórcy, młodemu pokoleniu Polaków - tłumaczył podczas konferencji Starosta Tarnowski. - Natomiast w centrum naszych myśli pozostaje niezmiennie cmentarz wojenny nr 171 w Łowczówku. - To miejsce uczy nas prawdziwego patriotyzmu i oddania sprawie ojczyzny w trudnych czasach - podkreślił Roman Łucarz.


Z kolei Wójt Pleśnej - Józef Knapik zauważył, iż to właśnie historia winna być czynnikiem łączącym i scalającym naród oraz spoiwem tworzenia nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego. - I w tym kierunku zmierza nasza refleksja, którą chcemy zaproponować Państwu, poprzez zaproszenie na dzisiejszą konferencję. Nieprzypadkowo odbywa się ona na w gminie Pleśna. Bowiem właśnie tutaj znajduje się cmentarz Legionistów Polskich w Łowczówku, i to właśnie tutaj znajdują się najwymowniejsze ślady wielkiej wojny w krajobrazie Powiatu Tarnowskiego - mówił Józef Knapik.


W pierwszej części uczestnicy konferencji wysłuchali czterech wykładów. Prof. dr hab. Andrzej Chwalba mówił o sporach wokół Legionów Polskich. Jak podkreślił: - Spór nie wyłonił zdecydowanego faworyta. Faktycznie nikt nie wygrał. Przegrały Legiony i legioniści, ale wynikiem sporów było umocnienie mitu Legionów jako wielkiej siły moralnej i wojskowej. Z zasobu mitu i zasobu kadrowego Legionów będzie korzystała Rzeczpospolita.


Agnieszka Partridge, znana dziennikarka, muzeolog i historyk sztuki przedstawiła referat zatytułowany „Żołnierski pochówek. Symbolika, konteksty kulturowe i ochrona mogił z I wojny światowej w dawnej Galicji Zachodniej”. Było on kompendium dotychczasowej wiedzy na temat powstania kompleksu cmentarzy wojennych w Galicji Zachodniej, ich symboliki, walorów artystycznych oraz znaczeniu dla kultury polskiej i europejskiej.


Kamil Ruszała, doktorant w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego kontynuował wątki wykładu Agnieszki Partridge w prelekcji „Dziedzictwo I wojny światowej na przykładzie dawnej Galicji: wczoraj, dziś i jutro”. Autor postawił w nim istotne pytania: - Obecnie, kiedy mamy za sobą 100-rocznicę wybuchu wojny, a obecnie rocznicę jej przebiegu, cmentarze wojenne z lat 1914-1918 otoczono większym zainteresowaniem, kreując je na dziedzictwo wielu narodów europejskich. W którą stronę dalej zmierzać będzie to zainteresowanie? Jakie pojawią się wyzwania i zagrożenia związane z ochroną dziedzictwa I wojny światowej?


Część wykładową zakończył swoim wystąpieniem „Łowczówek - legionowa wigilia w okopach” Piotr Filip, ceniony dziennikarz i historyk regionalista.

Uczestnicy konferencji udali się również na cmentarz w Łowczówku, aby wziąć udział w ceremonii wieńczącej złaz Szlakiem Legionistów, organizowany cykliczne przez Oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczo-Turystycznego Ziemi Tarnowskiej.

W części drugiej uczniowie i nauczyciele z Gimnazjum im. Bohaterów Bitwy pod Łowczówkiem z Pleśnej przedstawili prezentację „Dlaczego Legioniści spod Łowczówka?”. Dyrektor Szkoły Mieczysław Gąciarz tłumaczył: - Wychowanie patriotyczne to już szesnastoletnia tradycja naszej szkoły, w której wyrosły kolejne roczniki młodych ludzi. Ich postawa, osiągnięcia i opinie, jakie do nas na ich temat docierają, napawają wychowawców dumą, optymizmem i nadzieją, że podjęte i wdrażane działania stanowią dla nich drogowskazy na przyszłość, w której nie zabraknie poszanowania dla historii.

Podczas konferencji prezentowana była także wystawa poświęcona działaniom wojennym na ziemi tarnowskiej w latach 1914-1915, ze opracowaną przez Wydział Kultury Urzędu Miasta Tarnowa, na podstawie zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Uczestnicy spotkania mieli również możliwość zakupu wydawnictw historycznych na stoisku przygotowanym przez tarnowską księgarnię Pan Tadeusz. Organizatorzy przewidują wydanie materiałów konferencyjnych w formie publikacji w 2016 roku.

ZOBACZ ZDJĘCIA